Lekomania to termin, jakim określa się uzależnienie od leków. Na skutek nałogu dotknięte nim osoby zmieniają swoje zachowanie, często doświadczają również licznych negatywnych skutków dla zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Lekomania i jej wpływ na ludzki organizm nie powinna być bagatelizowana, uzależnienie to jest bowiem równie niebezpieczne, co takie nałogi, jak narkomania i alkoholizm.
Jaki jest powód coraz częstszego występowania lekomanii?
Istnieje wiele powodów, dla których ludzie popadają w uzależnienie od leków. Są one w znacznym stopniu zindywidualizowane, na pierwszy plan wybijają się jednak przede wszystkim problemy natury psychicznej, takie jak depresja, zaburzenia lękowe, nerwica, psychoza oraz zaburzenia somatyzacyjne. W związku z niezwykle szybkim tempem życia w XXI wieku, nadmierną ilością bodźców i przeciążeniem informacyjnym schorzenia tego typu są coraz bardziej powszechne, co przekłada się na częstsze występowanie lekomanii w społeczeństwie. Wpływ na rozwój nałogu mają również lekarze, którzy przepisują zbyt duże dawki medykamentów lub zarządzają długotrwałą terapię z użyciem środków farmakologicznych o działaniu uzależniającym.
Objawy lekomanii
Lekomania, podobnie do innych uzależnień od substancji psychoaktywnych, wiąże się ze wzrostem odporności na przyjmowany lek, co powoduje konieczność przyjmowania coraz większych dawek. Z nałogiem tym wiążę się także występowanie objawów abstynencyjnych w wypadku nieprzyjęcia dawki substancji uzależniającej. Pojawiające się w lekomanii objawy odstawienne przyjmują formę psychologiczną oraz fizyczną i są zbliżone do tych występujących przy narkomanii i alkoholizmie. Zaliczają się do nich:
- zaburzenia snu,
- obniżenie koncentracji,
- uczucie niepokoju,
- nerwowość,
- stany depresyjne,
- zawroty i bóle głowy,
- drżenie kończyn górnych i dolnych,
- nadmierne zmęczenie,
- dreszcze,
- bóle brzucha,
- mdłości i wymioty,
Objawy abstynencyjne w wypadku lekomanii występują zazwyczaj po upływie od 10 do 48 godzin od przyjęcia ostatniej dawki leku. U osób silnie uzależnionych mogą im towarzyszyć również ataki paniki, fobie, urojenia, omamy, a nawet halucynacje.
Kto może stać się lekomanem?
Choć najbardziej narażone na uzależnienie od leków są osoby zmagające się z zaburzeniami psychicznymi, lekomanem, podobnie jak alkoholikiem, może stać się każdy. W grupie ryzyka znajdują się ludzie uzależnieni od innych substancji psychoaktywnych, a także wszyscy, którzy muszą stale zażywać różnego rodzaju środki farmaceutyczne. Lekomania grozić może również osobom próbującym leczyć się na własną rękę, przede wszystkim ignorującym zalecenia dotyczące dawkowania i sposobu przyjmowania danego leku. Statystycznie uzależnienie to dotyka częściej kobiety niż mężczyzn.
Skutki nadużywania leków
Osoba uzależniona od leków stopniowo uodparnia się na ich oddziaływanie. Sprawia to, że zaczyna ona przyjmować coraz większe dawki medykamentów w celu uzyskania odczuwalnych efektów. Wysokie stężenie środków farmaceutycznych prowadzi do zachwiania równowagi metabolicznej oraz uszkodzenia układów trawiennego, nerwowego i krwionośnego, a w efekcie do wyniszczenia całego organizmu. Lekomania wiąże się również z niebezpieczeństwem przedawkowania, którego konsekwencją jest silne zatrucie, a w niektórych wypadkach nawet śmierć. Obok konsekwencji zdrowotnych uzależnienie od leków powoduje także szkody dla życia społecznego człowieka. Prowadzi do problemów w pracy i domu, nadwyrężania i zrywania więzi międzyludzkich, popadania w długi oraz konfliktów z prawem.
Leczenie lekomanii
Leczenie lekomanii wymaga całkowitego zrezygnowania z przyjmowania powodującego uzależnienie środka farmaceutycznego. Jego odstawienie może wiązać się jednak z nieprzyjemnymi i potencjalnie niebezpiecznymi objawami abstynencyjnymi. Najlepszą metodą walki z nałogiem jest zgłoszenie się na terapię do profesjonalnego ośrodka leczenia uzależnień. Placówki tego typu zatrudniają wykwalifikowanych i doświadczonych lekarzy i terapeutów, którzy pomagają lekomanom zrozumieć mechanizmy rządzące uzależnieniem. Pacjenci poddawani są detoksowi polegającemu na oczyszczeniu organizmu z toksycznych substancji, a następnie uczestniczą w indywidualnej i grupowej psychoterapii, gdzie uczą się sposobów radzenia sobie z pokusą sięgania po środek psychoaktywny. Dzięki pobytowi w ośrodku leczenia uzależnień chora osoba jest w stanie zerwać z nałogiem i rozpocząć nowe, zdrowsze życie.
Placówką oferującą profesjonalne leczenie lekomanii jest Ośrodek Leczenia Uzależnień FreeDom.